📅 19 maart 2025
🔗 Bron: Vereende – Nederlands Bureau Motorrijtuigverzekeraars
Ondanks alle aandacht voor verkeersveiligheid gebeuren er in Nederland nog steeds ongevallen waarbij alcohol of andere verdovende middelen een negatieve rol spelen. Maar is een bestuurder die onder invloed rijdt automatisch aansprakelijk voor een ongeval?
Het antwoord is nee. Stel dat een beschonken bestuurder stil staat voor een rood verkeerslicht en wordt aangereden door een andere auto. In dat geval is hij niet zomaar aansprakelijk. Maar in sommige situaties kan de bewijslast worden omgekeerd, waardoor de bestuurder wél sneller aansprakelijk wordt gehouden.
Feit of fabel: Bij rijden onder invloed is de bestuurder altijd aansprakelijk?
Wie eist, bewijst
In het aansprakelijkheidsrecht geldt de regel: “Wie eist, bewijst.” De benadeelde partij moet aantonen dat de andere bestuurder aansprakelijk is. In het verkeer betekent dit bijvoorbeeld bewijzen dat een voorrangsregel is genegeerd.
Bij een ongeval waarbij rijden onder invloed een rol speelt, kan hierop een uitzondering worden gemaakt. Dit heet de ‘omkeringsregel’.
🔹 Wat betekent dit?
Als een bestuurder onder invloed was tijdens het ongeval, wordt hij in principe aansprakelijk gehouden. Hij moet zelf aantonen dat het ongeval ook zonder alcohol of drugs zou zijn gebeurd.
💡 Let op: Dit geldt niet in alle gevallen. Hieronder bespreken we twee praktijkvoorbeelden.
Praktijkvoorbeelden
1. Omkeringsregel toegepast: Bestuurder aansprakelijk
🚲 Situatie: Een scooterbestuurder met een te hoog alcoholpercentage rijdt over een spoorwegovergang en raakt met zijn voorwiel in een gat. De scooter valt en de passagier loopt letsel op.
⚖ Uitspraak: De Rechtbank Gelderland (7 maart 2023) oordeelde dat de bestuurder door zijn alcoholgebruik een verhoogd risico veroorzaakte. Omdat dit risico zich daadwerkelijk voordeed, werd de omkeringsregel toegepast. De bestuurder (of zijn verzekeraar) moest bewijzen dat het ongeval ook zonder alcoholgebruik zou zijn gebeurd – en dat lukte niet.
🔎 Conclusie: Bestuurder aansprakelijk.
2. Geen omkering van de bewijslast: Alcoholgebruik niet doorslaggevend
🚗 Situatie: In Rotterdam vond een aanrijding plaats tussen twee auto’s. De bestuurder van auto A had een te hoog alcoholpercentage en reed te hard. Auto B had voorrang moeten verlenen maar zag auto A niet en reed in op de auto.
⚖ Uitspraak: De Rechtbank Rotterdam (15 maart 2017) oordeelde dat het ongeval werd veroorzaakt doordat auto B geen voorrang verleende. Hoewel auto A onder invloed was, was dit niet de directe oorzaak van de aanrijding. De omkeringsregel werd hier niet toegepast.
🔎 Conclusie: De aansprakelijkheid van de bestuurder onder invloed moest alsnog worden bewezen.
Conclusie
De stelling “Bij rijden onder invloed is de bestuurder altijd aansprakelijk voor schade die een ander lijdt” is niet waar.
🔹 In sommige gevallen wordt de bewijslast omgekeerd, waardoor de bestuurder zijn onschuld moet bewijzen.
🔹 Maar als het ongeval aantoonbaar door een andere oorzaak plaatsvond, dan geldt deze omkering niet.